Μητροπάνος: Η γενιά του Πολυτεχνείου ήταν η πιο άχρηστη

Ο Δημήτρης Μητροπάνος, ήταν αυτό που λέμε αριστερός από κούνια, αλλά έξω από τα στενά κομματικά καλούπια. Γεννημένος το 1948 στα Τρίκαλα, τον πατέρα του, τον γνώρισε στα 16 του χρόνια γιατί όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν εξορία. Το γεγονός αυτό και η γενικότερη κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα μετά τον Εμφύλιο και κατά τη διάρκεια των νεανικών και εφηβικών του χρόνων διαμόρφωσε ένα χαρακτήρα έντονα πολιτικοποιημένο.

Οι συνεντεύξεις του αφιέρωναν πάντα ένα τμήμα τους στο σχολιασμό της πολιτικής επικαιρότητας. Και όπως αποδεικνύεται σήμερα, ακόμη και μετά από πολλά χρόνια είναι επίκαιρες και κυρίως, εύστοχες.

Ενδεικτικά είναι τα αποσπάσματα από το κείμενο που έγραψε ο συγγραφέας Βαγγέλης Ραπτόπουλος, στο περιοδικό ΜΕΝ, αμέσως μετά μια συνάντησή τους στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, λόγο μετά την εκλογική νίκη του Κώστα Σημίτη, το 1996.

«Tον ρωτάω τι γνώμη έχει για την εκλογική νίκη του Σημίτη.

Zούμε -μου λέει- στην εποχή της Eνωμένης Eυρώπης. Tην τρώμε στη μάπα, μας αρέσει δεν μας αρέσει. Mοιραία, είμαστε σ’ αυτό το λούκι. Οποιος και να έβγαινε στις εκλογές, δεν θα άλλαζε τίποτα. H κατάσταση αυτή είναι δεδομένη. Από τη στιγμή που κατεβάσαμε τα παντελόνια και δεχτήκαμε να μπούμε στην EOK, τελείωσε. Oταν βγαίνουν οι γερμανοί και σε κατηγορούν ότι κλέβεις την Kοινότητα και οι μεγαλύτεροι κλέφτες είναι αυτοί, αλλά επειδή είναι δυνατοί δεν τολμάς να τους πεις τίποτα, λοιπόν, για ποια Eνωμένη Eυρώπη και για ποια ισότητα ανάμεσα στα μέλη της μιλάμε; Aπλώς είναι μια κοινοπραξία, όπου εκμεταλλεύονται οι ισχυροί τους πιο αδύνατους.

Eίσαι λοιπόν με το μέρος του Πάγκαλου, που είπε ότι η Γερμανία είναι ένας γίγαντας με μυαλό μωρού παιδιού;

Mωρέ, καλά έκανε και το είπε. Γιατί το μάζεψε πίσω δεν κατάλαβα. Kι εγώ είπα, αμάν, να και κάποιος που βγήκε και τους τα είπε. Xωρίς να είμαι ΠΑΣΟΚ αλλά όπως έχουν γίνει πια τα πράγματα, φαίνεται πως δεν υπάρχει άλλη λύση. Aκόμα και το KKE να ψήφιζαν όλοι, που είναι εναντίον του Mάαστριχτ, κι αυτό θα συμβιβαζόταν στο τέλος. Tο θέμα ήταν να μην είχαμε μπει ποτέ στην EOK. Tώρα μας λένε, έτσι θα ζήσετε, αυτό θα κάνετε, θα σας φέρουμε τις πολυεθνικές εκεί μέσα και θα σας καθαρίσουμε σαν… αυγό! Δεν νομίζω ότι ψηφίζοντας Σημίτη οι Ελληνες επέλεξαν συνειδητά την EOK. Συνήθως, οι περισσότεροι ψηφίζουν τον έναν, για να μη βγει ο άλλος.

Kάποιοι πιστεύουν ότι ως Ευρωπαίοι θα είναι κάτι παραπάνω, δεν έχουν συνειδητοποιήσει πόσο χειρότερα είναι. Γιατί δεν γίνεται να είσαι Ευρωπαίος και να κάνεις τη ζωή που κάνουμε στην Ελλάδα. για να ζεις όπως ζουν αυτοί, θα πρέπει να πηγαίνεις το πρωί στις οχτώ στη δουλειά σου, θα γυρνάς στις οχτώ το βράδυ, θα βλέπεις τηλεόραση μέχρι τις εννιάμισι και θα κοιμάσαι για να ξυπνήσεις το πρωί και να ξαναπάς στη δουλειά. Αυτή είναι η ζωή τους και θα βγαίνεις έξω μία στις τόσες…»

Το πόσο μάλιστα οι απόψεις του είναι σταθερές και ολοκληρωμένες αποδεικνύεται, με ένα άλλο απόσπασμα που φιλοξενήθηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία, τον Οκτώβριο του 2011.

«Θα ξαναζήσουμε τη μετανάστευση;

Την ξαναζούμε. Ολα τα νέα παιδιά θέλουν να φύγουν έξω. Κανένα δεν σκέφτεται να κάτσει εδώ. Και γιατί να κάτσει; Για να μείνει αμόρφωτο κι άνεργο; Εμένα και τα δυο μου τα παιδιά μού είπαν ότι θα φύγουν στο εξωτερικό. Στενοχωριέμαι, αλλά μήπως δεν το καταλαβαίνω; Δεν ζούμε μια κρίση που θα περάσει.

Δεν έχετε εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση;

Η κυβέρνηση μάλλον δεν καταλαβαίνει τι συμβαίνει ή τουλάχιστον έτσι φέρεται. Λένε “θα δημιουργήσουμε”. Ρε σεις, δεν έχουν οι άνθρωποι να φάνε, τι θα δημιουργήσετε; Πήρατε από το μισθωτό και το συνταξιούχο, τους τσακίσατε. Τώρα τι; Θα τους θάψετε και θα πάρετε φόρο θαψίματος; Απ’ την άλλη μεριά είναι πρόκληση οι επιχειρηματίες να χρωστάνε δισεκατομμύρια, να μην ξέρουν τι είναι το ΙΚΑ και όχι μόνο να μην τολμάει κανένας να τους πειράξει, αλλά ούτε να αναφέρεται το όνομά τους. Μετά βγαίνει η κυβέρνηση και σου λέει “εμείς θα σώσουμε την Ελλάδα”. Αστε το, ρε παιδιά, αρκετά τη σώσατε. Ασ’ το, ρε Γιωργάκη, τράβα σπιτάκι σου.

Είναι μόνο οικονομική η κρίση;

Απ’ την ώρα που ξεκίνησε μια οικονομική κρίση δεν θα μείνει τίποτε όρθιο. Ολα θα τσακιστούν κι ό,τι καλό υπάρχει θα φύγει έξω. Εδώ θα μείνουμε τα γερόντια και θα ξανανοίξουν τα καφενεία για να καθόμαστε, να παίζουμε πρέφα και να κλαίμε τη μοίρα μας. Και οι άλλοι θα κοκορεύονται ότι κυβερνούν εμάς. Τους γέρους.

Για τη δική σας γενιά, του Πολυτεχνείου, τι γνώμη έχετε;

Οτι ήταν η πιο άχρηστη γενιά. Αυτή κυβέρνησε τόσα χρόνια. Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Μάθαμε να κλίνουμε το ρήμα “βολεύομαι” σε όλους τους χρόνους. Και τώρα βγαίνει ο καθένας και λέει το μακρύ του και το κοντό του. Βγαίνει η Ν.Δ. και λέει “μας τιμώρησε ο λαός και δεν μας ψήφισε”. Τι λέτε ρε; Θεωρείτε τιμωρία ότι δεν βγήκατε μια φορά και τώρα ελπίζετε να ξαναβγείτε για να κάψετε κι ό,τι απέμεινε; Δεν ντρέπεστε, ρε, κι εσείς κι οι άλλοι που ζητάτε απ’ τον κόσμο να σας ψηφίσει; Αλλά καλά να πάθουμε κι εμείς, αφού τους ψηφίζουμε.

Και η Αριστερά;

Πιο χάλια δεν νομίζω να ήταν ποτέ. Ποια είναι η πρόταση της Αριστεράς για να πει ο κοσμάκης “έχω κάπου να ακουμπήσω” ; Κι ύστερα στο ΚΚΕ μείναν οι 80άρηδες. Γιατί για να σου επιτρέψει το ΚΚΕ να εκλεγείς πρέπει να ‘χεις περάσει τα 50. Ελεος.

Πάντως αποκατέστησαν τον Ζαχαριάδη και μερικώς τον Βελουχιώτη.

Γελοία πράγματα! Ο κόσμος καίγεται και ξαφνικά αυτό ήταν το πρόβλημά μας; Μα, γι’ αυτούς έχει αποφασίσει μόνος του ο κόσμος που ‘χει διαβάσει. Δεν περιμέναμε να ‘ρθει πίσω πίσω το ΚΚΕ να μας τα πει.

Την κίνηση στο Σύνταγμα πώς τη βλέπετε;

Ποια από τις δύο; Γιατί έγιναν δύο Συντάγματα: ένα που κατέβηκε ο κόσμος κι ένα που κατεβαίνουν τα ΜΑΤ και τον μαυρίζουν στο ξύλο. Αυτό δεν είναι δείγμα ότι η κυβέρνηση φοβήθηκε και γι’ αυτό, μόλις μαζεύονται 5-10, τους πλακώνουν στο ξύλο για να μην προλάβουν να γίνουν περισσότεροι; Τέτοιο άγριο ξύλο, χωρίς λόγο, δεν το έχω ξαναδεί! Δηλαδή, απαγορεύεται να απεργούμε και να διαδηλώνουμε και είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε ό,τι αποφασίσει ο Γιωργάκης; Ε όχι, ρε φίλε, δεν θα το κάνουμε. Και μη μας πει μετά ότι θα πτωχεύσουμε. Γιατί, δεν είμαστε σε πτώχευση και τώρα που υπογράφει και δίνει τα πάντα;.

Υπάρχει όμως η απειλή της επιστροφής στη δραχμή.

Κι επειδή; Θα είμαστε πιο φτωχοί, αλλά δεν θα ‘χουμε τον κάθε κερατά να μας λέει τι να κάνουμε. Κι άλλη φορά πτωχεύσαμε και πεινάσαμε. Κι όσο σκατολαός κι αν είμαστε, όταν χρειάζεται, και δουλεύουμε και πατριώτες είμαστε.

Σωτηρία υπάρχει;

«Μα, ποιος θα μας σώσει; Θα πάει ο Σαμαράς να το κουβεντιάσει; Πήγε κι ο Βενιζέλος και του ‘παν “άντε από δω”. Και ποιοι του το ‘παν; Κάτι τσογλάνια, τρίτης διαλογής γραμματείς. Κι όμως οι δικοί μας κάθονται προσοχή. Μόλις δουν ξένο, κάθονται κλαρίνο, χωρίς να σκεφτούν τι θέλει και ποιος είναι. Γραμματέας είναι, ρε, κι έρχεται να μας γελοιοποιήσει. Γιατί εμείς το “Οχι” το είπαμε μια φορά το 1940 και τελείωσε. Βγήκε στην αρχή ο Γιώργος και μας είπε “λεφτά υπάρχουν”. Είχε συμφωνήσει να κόψει τη σχέση με τη Ρωσία, είχε δώσει κι άλλες υποσχέσεις κι έτσι τον έβγαλαν. Κι εκείνος προκειμένου να γίνει πρωθυπουργός τα πούλησε όλα. Αλλά ο χρόνος θα τα ξεκαθαρίσει όλα. Σαν προδότης θα μείνει στην Ιστορία».

Τουλάχιστον θα υπάρξει αλληλεγγύη;

Αλληλεγγύη ποιος να δείξει; Οι πλούσιοι; Ο κόσμος που θα μπορούσε να δείξει αλληλεγγύη ανήκει από τη μεσαία τάξη και κάτω, αυτήν που την τσακίζουν καθημερινά, μέχρι που μια μέρα θα βγει στο δρόμο κι όποιον πάρει ο Χάρος.

Μήπως, όμως, τώρα αρχίσουν να γράφονται πάλι καλά λαϊκά τραγούδια;

Η Ιστορία δείχνει ότι δυστυχία κι άνθηση των τεχνών πάνε μαζί. Αυτό είναι καλό για την τέχνη, αλλά κακό για τη ζωή μας».